30 مهر 1388 / 3 ذی القعده 1430 / 22 اکتبر 2009

در زمان صدارت مستوفي الممالك كه دولت درصدد اعاده امنيت و ايجاد رفاه براي مردم بود، دولت انگليس با تباني دولت روسيه اخطاريه شديدي براي دولت ايران فرستاد و با اشاره به ناامني‏ها و دستبردها به قافله‏ها و اموال بازرگانان انگليسي و هندي متذكر شد كه با اين روند، دولت انگلستان خود را ناگزير مي‏بيند تا در جنوب ايران و فارس، قواي نظامي تشكيل دهد و سازماني شبيه قزّاقخانه كه روس‏ها در شمالِ كشور اداره مي‏كند، در جنوب سازماندهي كنند. در اين اخطاريه آمده بود كه هزينه نگهداري اين قشون را دولت ايران بايد از محل سود گمرك جنوب و ماليات فارس تأمين كند. هر چند مجلس در برابر اين خواست نامشروع، انگليسي‏ها مقاومت كرد ولي با شروع جنگ جهاني اول، استعمارگر پير، خود را به ايران تحميل نمود و پس از مدتي، پليس جنوب را در اين منطقه تشكيل داد.

در روز سي مهر 1331، قطع رابطه سياسي ايران و بريتانيا پس از تصويب هيئت وزيران تسليم كاردار سفارت انگلستان در تهران شد و دكتر سيد حسين فاطمي وزير امور خارجه وقت دولت مصدق، آن را اعلام كرد. علت قطع رابطه ايران با انگلستان، بي‏اعتنايي لندن به خواست‏هاي ملت ايران در احقاق حقوق خود به ويژه در ملي كردن صنعت نفت عنوان گرديد. پس از ده‏ها سال نفوذ بي‏حد و حصر استعمارگران انگليسي در حكومت ايران از دوران قاجار تا پهلوي، اين نخستين بار بود كه به حضور انگلستان در ايران، اگرچه به شكل ظاهري، پايان داده شد. هرچند انگلستان، پس از كودتاي 28 مرداد 32 بار ديگر در كنار آمريكا، سياست‏هاي قبلي خود را در پيش گرفت.

بنا به تقاضاي عراق، موضوع جنگ براي اولين بار با عنوان تبعات طولاني شدن منازعه مسلحانه بين ايران و عراق، در دستور كار سي و هفتمين اجلاس عمومي سازمان ملل متحد قرار گرفت. مجمع عمومي در 30 مهر 22 ( 1361 اكتبر 1982 م) با 119 رأي موافق، 1 رأي مخالف (جمهوري اسلامي ايران)، 15 رأي ممتنع و 20 غايب، قطعنامه 37/3 را تصويب كرد كه مهم‏ترين اقدام مجمع در قبال جنگ ايران و عراق به حساب مي‏آيد. عنوان اين قعطنامه خود حاكي از آن بود كه آنچه مجمع را وادار به صدور قطعنامه كرد ادامه منازعه است و نه شروع جنگ و تجاوز. همچنين تا زماني كه عراق در داخل خاك ايران پيشروي كرده بود، مجمع، سكوت و انفعال اختيار كرده بود ولي با آزادسازي خرمشهر و عقب‏نشيني و شكست سهمگين رژيم بعث، مجمع به فكر صدور قطعنامه افتاد. وجود تنها يك رأي مخالف به قطعنامه مجمع، جمهوري اسلامي ايران را به كلي از مجمع، در خصوص جنگ عراق با ايران، نااميد كرد.

عمليات عاشوراي 4 با هدف انهدام نيروهاي دشمن در منطقه عملياتي غرب درياچه ام النعاج واقع در هورالهويزه توسط سپاه پاسداران و در وسعتي در حدود 110 كيلومتر مربع صورت گرفت. در اين عمليات 64 پايگاه و 7 آبراه در غرب درياچه ام النعاج آزاد و بيش از صد فروند قايق بزرگ و كوچك و انواع سلاح‏هاي سنگين و نيمه سنگين و چندين انبار مهمات و... از دشمن منهدم شد. به غنيمت گرفتن 27 فروند قايق، 4 قبضه خمپاره‏انداز، 2 قبضه توپ ضدهوايي و تعداد زيادي سلاح دوشكا و آرپي‏جي هفت از ديگر نتايج اين عمليات بود. در اين عمليات، دشمن بيش از سيصد نفر كشته و زخمي به جاي نهاد، 25 پاسگاه منهدم شد، يك فروند هواپيماي دشمن سقوط كرد و 110 كليومتر مربع از زمين‏هاي منطقه آزاد شد.

ابوالعبّاس ناصرالدين احمد بن محمد بن منصور معروف به ابن مُنَيِّر در اسكندريه در مصر زاده شد. وي علوم مقدماتي را نزد پدرش فراگرفت و سپس رشته‏هاي مختلف علوم ديني چون فقه، ادبيات عرب و علوم قرآن را نزد اساتيد مشهور زمان آموخت و در اين رشته‏ها تخصص يافت. ابن مُنَيِّر در دوران زندگي خود، مناصب مختلفي داشته و مدتي متصدي قضاوت بوده است، هرچند كه با سعايت و حسادت جمعي از دشمنانش از اين كار بركنار شد. از اين دانشمند مسلمان، آثار متعددي در زمينه‏ي تفسير قرآن و ديگر علوم برجاي مانده كه كتاب الانصاف فيما تَضَمَّنَهُ الكَشّاف مِن الاعتِزال، بارها در قاهره به چاپ رسيده است. همچنين البحر الكبير و نيز تحريرُ التَنزيه و تَحذيرُ التشبيه از ديگر آثار اوست. ابن مُنَيِّر در 63 سالگي در اسكندريه‏ي مصر درگذشت و در مسجدي كه امروزه به جامع المُنَيِّر معروف است به خاك سپرده شد.

سيدمحمد بن امير سيد قاسم طباطبايى فشاركي اصفهاني، از بزرگان علماي شيعه در اوايل قرن چهاردهم هجري و از شاگردان ميرزاي شيرازي است. او در همان زمان، مرجعِ تدريسِ افاضل بسياري در سامرا بود. پس از وفات استاد، راهي نجف اشرف گرديد و حوزه‏ي درس وي نيز در آن سامان برپا شد. ميرزاي ناييني و حاج شيخ عبدالكريم حائري و ديگر بزرگان از شاگردان ايشان هستند. مراتب علم و فضل آيت اللَّه فشاركي به اندازه‏اي است كه دركلمات برخي از بزرگان به "استادِ كبير" معروف مي‏باشد. علي رغم فراهم بودن شرايط لازم جهت به دست گرفتن رياست علمي و مرجع ديني، به اين امور اعتنايي نكرد و تنها به تدريس و تاليف پرداخت. اِصالةُ البَرائه، الاغتسالِ و الفُروعُ المُحَمَّديَّه ازآثار اوست. مدفن اين عالم بزرگ در نجف واقع شده است.

پُل سِزان نقاش شهير فرانسوي، در 19 ژانويه 1839م در فرانسه به دنيا آمد. وي از كودكي علاقه وافري به نقاشي داشت ولي بنا به اصرار پدرش، وارد دانشكده حقوق شد و سپس در بانك پدر به كار پرداخت. سزان، مدت‏ها با پدر در مبارزه بود تا بالاخره در 24 سالگي پدرش به او اجازه داد براي تحصيل نقاشي به پاريس برود. در اين هنگام، مبارزه ديگري براي او آغاز شد زيرا سِزان علي‏رغم تلاش فراوان، موفق به قبولي در آزمون ورودي براي تحصيل در رشته نقاشي، نگرديد. در اين دوره، از تابلوهاي سزان كمترين استقبالي به عمل نيامد و كارهاي او با انتقادهاي شديد مواجه شد. اين دوره تا پنجاه سالگي سزان ادامه يافت تا اينكه وي با فروش تابلوهاي خود، كم كم شهرت پيدا كرد، با اين حال او را نابغه شكست خورده مي‏ناميدند. اما سزان دست از تلاش برنداشت. وي با كار پيگيرانه و كنكاش‏هاي سرسختانه‏اش، نقاشي اروپايي را از قيد تابعيت قوانين رؤيت رهانيد و در پژوهش‏هاي خود به تعالي دقيقي ميان واقعيت و انتزاع رسيد. پل سزان به قصد ايجاد يك روش جديد در نقاشي حركت كرد و با تلاش خود به طريقي نو دست يافت كه راه را براي تحول بعدي نقاشي گشود. از اينجاست كه هنر آبستْرِه يا انتزاعي ايجاد شد كه در ميان هنرمندان نسل بعد تاثير نهاد. در اين ميان، كوبيست‏ها، كه نقاشي آن‏ها مبتني بر نقاشي اشيا و حتي موجودات به شكل هندسي است، بيش از سايرين از نتيجه كشف‏هاي پل سزان بهره بردند. اين امر به آن‏جا رسيد كه پل سزان به سبب تجربه‏هاي نو و دست‏آوردهاي ارزش‏مند هنري‏اش به عنوان پدر نقاشي مدرن شناخته شد. وي، مسير واقع‏گرايي را پيمود و با طغيان عليه ابتذال آكادمي گرايي، در طلب سلامتي و درستي هنر بود. پل سزان در اواخر عمر شهرت فراوان يافت تا آنكه در 22 اكتبر 1906م در 67 سالگي درگذشت. با اين حال قيمت آثار او در سال‏هاي پس از مرگ، به طرز شگفت‏آوري، افزايش يافت.

پول تريستان برنار، نمايش‏نامه نويس و رمان‏نويس فرانسوي در هفتم سپتامبر 1866م در شهر برانسون فرانسه به دنيا آمد. وي در پاريس به تحصيلات خود در رشته حقوق ادامه داد و پس از اشتغال به مشاغل گوناگون ديگر، به كار ادبي پرداخت. تريستان پس از موفقيت در انتشار دو رمان، استعداد خود را در نوشتن كمدي به كار انداخت و آثاري در اين زمينه منتشر كرد كه همه، با استقبال كم نظير مردم مواجه گرديد. طنزي كه در برخي نمايش‏نامه‏هاي تريستان به كار رفته از استادي و جاذبه‏اي برخوردار است كه خاص اوست. رمان‏هاي طنزآميز و آميخته با بذله‏گويى و مزاح برنار نيز مانند كمدي‏هايش از پيروزي بسيار برخودار شد. برنار از محبوب‏ترين چهره‏ها در عالم ادب و در جامعه زمان خويش است. نمايش‏نامه‏هاي كوتاه و فراوان و خنده‏آور او هم سرگرم كننده است و هم تجزيه و تحليلي است از زندگي طبقه كاسبكار كه با طنزي هوشيارانه و هجوي دلپذير پيش چشم بيننده گذارده مي‏شود. از مهم‏ترين آثار برنار مي‏توان به كافه كوچك، خاطرات جوان سر به راه و دلدادگان و دزدان اشاره كرد. برنار تريستان سرانجام در 22 اكتبر 1947م در 81 سالگي درگذشت.

در روز 22 اكتبر 1956م اجلاس وزيران خارجه فرانسه، انگليس و نخست‏وزير رژيم صهيونيستي در پاريس برگزار شد. رژيم اشغال‏گر قدس نيز كه در آن زمان، مصر را بزرگ‏ترين دشمن خود در جهان عرب مي‏دانست، در نظر داشت با سوء استفاده از اين فرصت، ضربه‏اي اساسي بر مصر وارد كند. يك هفته پس از اين اجلاس سري، ارتش‏هاي اين كشورها به طور مشترك به مصر حمله كردند، هر چند در رسيدن به اهداف خود، ناكام ماندند.

واتيكان با وسعتي كمتر از نيم كيلومتر مربع و جمعيتي در حدود هزار نفر در جنوب قاره اروپا، به دور از درياي آزاد، در كشور ايتاليا و در قسمت غربي شهر رم واقع شده است. زبان رسمي كشور كوچك واتيكانْ ايتاليايي و زبان رسمي كليسا لاتين است. مردم واتيكان پيرو مذهب كاتوليك بوده و واحد پول آن يورو است. حكومتِ واتيكان مذهبي است و تحت نظر رهبر كاتوليك‏هاي جهان، اداره مي‏شود. در حقيقت، واتيكان، مركز سازمانِ جهاني كاتوليك‏هاي جهان است. استقلال واتيكان در سال 1929 از ايتاليا به دست آمد. نوع حكومت در كشور واتيكان پاپ‏نشين است. 22 اكتبر سال‏روز انتخاب پاپ ژان پل دوم در سال 1978 روز ملي واتيكان نام‏گذاري شده است. (ر.ك: 7 ژوئن)

/س